Colonial Boarding Schools
བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྟེ་གནས་ཁང་གིས་བཏོན་པའི་སྙན་ཐོ་གལ་ཆེན།
རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་ཁག་གིས་བཙན་ཤེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་པའི་སློབ་ཕྲུག་གི་བཞི་ཆའི་གསུམ་ཙམ་ཞིག་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭར་གཏན་སྡོད་བྱེད་དུ་འཇུག་གི་ཡོད། དེ་ཡང་ལོ་༦ ནས་༡༨ བར་གྱི་བྱིས་པ་ཁྱོན་ ༨༠༠,༠༠༠ ནས་ ༩༠༠,༠༠༠ ལྷག་ཁོང་ཚོའི་ཁྱིམ་ཚང་དང་ཁུལ་སྡེ་སོ་སོ་ནས་ཁ་བྲལ་དུ་བཏང་ཡོད། གྲངས་འབོར་དེའི་ནང་དུ་ལོ་བཞི་དང་ལྔ་ནང་ཚུད་ཀྱི་བྱིས་པ་ཁག་གི་གྲངས་འབོར་འཕར་མ་ཚུད་མེད། སློབ་གྲྭ་དེ་དག་ནི་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་སྲིད་གཞུང་གི་དབང་སྒྱུར་ལ་འགོག་རྐྱེན་བཟོ་བའི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་མེད་པར་བཟོ་ཆེད། བོད་མིའི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་བཏང་སྟེ། རྒྱ་ནག་གི་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་བའི་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱི་ལས་འགུལ་གྱི་རྨང་རྡོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད།
མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལས་དོན་གཙོ་འཛིན་མེ་ཞེལ བྷ་ཞི་ལེ་ལགས་ (Michelle Bachelet) ཀྱིས། ༢༠༡༨ ལོར་ལས་ཁུར་ཞུས་པ་ནས་ད་བར་དུ། བོད་ཀྱི་ཚབས་ཆེའི་གནས་བབ་སྐོར་ལ་བསྒྲགས་གཏམ་གང་ཡང་སྤེལ་མེད། ཁོ་མོས་རྒྱ་ནག་གི་རྩུབ་སྤྱོད་ལ་འགན་འཁུར་དང་ལེན་བྱེད་དུ་མ་བཅུག་པ་དེས། རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་རྣམས་པར་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་རྩུབ་སྤྱོད་སྤེལ་བའི་སྐུལ་ལྕག་གཏོང་གི་ཡོད།
འཕྲལ་མར་ལས་འགུལ་སྤེལ། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལས་དོན་གྱི་མཐོ་རིམ་སྐུ་ཚབ་ལ་བོད་དོན་ཐོག་ཁ་གྲག་ཏུ་བཅུག་ནས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཙན་ཤེད་ཀྱི་ཐོག་ནས་བོད་པའི་བྱིས་པ་ཚོ་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭར་སྡོད་དུ་འཇུག་གི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་སྐོར་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་པའི་དགོས་འདོན་འདོན་རོགས།
ལྷ་སྒྲོན་བཀྲས་མཐོང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཚོགས་དབང་འཛིན་ལྷན་ཁང་གི་མདུན་དུ་དཔང་པོ་བྱས།
རྒྱ་ནག་གིས་ཇི་ལྟར་བོད་པའི་ཕ་མ་ཚོར་བཙན་བཀའ་བཏང་སྟེ་ཁོང་ཚོའི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭར་བསྐྱལ་དུ་འཇུག་གི་ཡོད།
བོད་ནང་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭ་དང་ཁེ་ན་ཌ་དང་ཨ་རིའི་ནང་གི་བཅའ་སྡོད་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཀའི་བར་ལ་འདྲ་སའི་ཆ་གང་ཡོད།
སྙན་ཐོ་ཀློགས།
གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས།
2021ལོའི་ཟླ་12ཚེས་7ཉིན་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད།
འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་ས།
ལྷ་སྒྲོན་བཀྲས་མཐོང་།
བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྟེ་གནས་ཁང་།
(917) 418-4181
དང་།
བསྟན་འཛིན་རྡོ་རྗེ།
བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྟེ་གནས་ཁང་།
+1 (646) 724 0748
བོད་ལྗོངས་ཀྱི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་ཞག་སྡོད་སློབ་གྲྭའི་མ་ལག་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐེར་འདོན་བྱུང་ཡོད།
ལོ་བཞི་ལ་སོན་པའི་བུ་ཕྲུག་འདི་དག་ཕ་མ་དང་ཁ་བྲལ་ཏུ་བཏང་སྟེ་ རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་རིང་ལུགས་དང་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྦྱོང་བར་བཏང་།
དེ་རིང་གི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་སྙན་ཐོ་ཞིག་གི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་སློབ་བཞི་ཆ་གསུམ་རང་གི་ཕ་མ་དང་ཁ་བྲལ་དུ་བཏང་སྟེ་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་ཞག་སྡོད་སློབ་གྲྭར་བཅུག་པ་རེད། སློབ་གྲྭ་འདི་དག་ནི་ཞི་ཅིན་ཕིན་གྱི་ལས་འགུལ་གྱི་རྨང་རྡོ་ཡིན་ཞིང་། ལས་འགུལ་དེའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་རྒྱ་ནག་ཐོབ་ཐང་གིས་བོད་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚབ་བྱས་ཏེ་ཀྲུང་གོའི་གུང་ཁྲན་ཏང་(CCP)དབང་སྒྱུར་གྱི་མངོན་མེད་བཀག་འགོག་མེད་པར་བཟོ་ཆེད་ཡིན།
སྙན་ཐོ་འདི་ནི་《ཁྱིམ་མི་དང་ཁ་བྲལ་བ་དང་། འཛམ་གླིང་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་དུ་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་དུ་སློབ་གྲྭར་རྒྱུན་སྡོད་སློབ་གྲྭའི་མ་ལག་ཆེན་པོ་》ཞེས་པའི་སྙན་ཞུ་ལས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བ་ལྟར་ན། ལོ་༦ ནས་༡༨ བར་གྱི་བྱིས་པ་ཁྱོན་ ༨༠༠,༠༠༠ ནས་ ༩༠༠,༠༠༠ ལྷག་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭར་གཏན་སྡོད་བྱེད་དུ་འཇུག་ཡོད། གྲངས་འབོར་དེའི་ནང་དུ་ལོ་བཞི་དང་ལྔ་ནང་ཚུད་ཀྱི་བྱིས་པ་ཁག་གི་གྲངས་འབོར་འཕར་མ་ཚུད་མེད། སློབ་གྲྭ་འདི་དག་ནི་བོད་ཕྲུག་རྣམས་རྒྱ་ནག་དམར་པོའི་སྲོད་ཇུས་འོག་ཞན་ཁོག་དང་ལ་རྒྱ་ཅན་ཞིག་དུ་རྒྱུར་ཐབས་དང། ཁྱིམ་ཚང་དང་སྡེ་ཁུལ་དང་ཁ་བྲལ་བའི་སློབ་མས་ངེས་པར་དུ་གཙོ་བོ་རྒྱ་ཡིག་ལ་བརྟེན་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱ་དགོས་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་བྱེད་མི་ཆོག་་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་རིང་ལུགས་ཀྱི་སློབ་གསོ་འོག་གནས་དགོས་སོ།
བོད་དོན་ལས་འགུལ་ལྟེ་གནས་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བཀྲས་མཐོང་ལྷག་སྒྲོན་གྱི། “རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བསམ་ངན་ཁོག་བཅུག་གིས་བོད་རིགས་བྱིས་པ་རྣམས་ཁྱིམ་ཚང་དང་རིག་གནས་ཁྲོད་ནས་རྩ་བ་ནས་བླངས་ཏེ་ཁོ་ཚོ་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་ཞག་སྡོད་སློབ་གྲྭར་སྡོད་དུ་བཅུག་པ་དང་།” ཡང་མུད་ཐུད་ “རྒྱ་ནག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་སྔར་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་བོད་ལྗོངས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ལས་འགུལ་ལ་བཙན་ཤེད་བྱེད་པ་མ་ཟད། ཐ་ན་བྱིས་པ་ཆེས་ཆུང་བར་དམིགས་པ་མ་ཟད། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྲིད་གཞུང་ལ་ཛ་དྲག་གི་བཀག་འདོམས་དགོས་པའི་རེ་བ་སྟོན་ཡོད།
འདས་ཟིན་པའི་ལོ་བཅུའི་ནང་རྒྱ་ནག་གི་དབང་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་ས་གནས་སློབ་གྲྭ་རྒྱུད་རིམ་མང་པོའི་སྒོ་ནས་མེད་པར་བཟོས་པ་དང་། དེའི་ཚབ་ཏུ་རྒྱུན་སྡོད་སློབ་གྲྭ་གཅིག་སྡུད་བྱེད་པ་དང་། སློབ་གྲྭ་ཆུང་བའི་སློབ་ལོ་རན་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱང་འཛུལ་ཞུགས་དགོས་པ་མ་ཟད། ཡང་དགོན་པའི་སློབ་གྲྭ་དང་སྒེར་བཙུགས་བོད་རིགས་སློབ་གྲྭ་གཞན་དག་ཀྱང་བཙན་གྱིས་སྒོ་བརྒྱབ་པ་དང་། ཕ་མས་གདམ་ག་གཞན་མེད་པར་ཕྲུ་གུ་སྐྱེལ་བ་ལས་ཐབས་གཞན་མེད་རྒྱུར། ཕ་མས་བཀག་འགོག་བྱེད་རྩིས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་འོག་དབང་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འཇིགས་སྐུལ་བྱས་པ་དང་ འཇིགས་སྐུལ་ལ་བརྟེན་ནས་གཏན་འབེབས་བརྩི་སྲུང་བྱེད་པར་ཐབས་མེད་རྒྱུར།
གྲོང་ཚོ་ཞིག་གི་ཕ་མས་བྱིས་པར་ཞག་སྡོད་སློབ་གྲྭར་བསྐྱལ་རྒྱུ་ངོ་ལེན་མ་བྱས་ཚེ། དབང་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཐེངས་མང་པོར་ཁོ་ཚོར་ཐུག་འཕྲད་བྱས་པ་རེད།། དེའི་ནང་དུ་ཉེན་རྟོག་པ་ཡོད་པའི་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཁོང་ཚོས་ “གལ་ཏེ་ང་ཚོ་སང་ཉིན་ངེས་པར་དུ་ཕྱིར་ཡོང་དགོས་ན་ཡག་པོ་ཡོད་མ་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་ཉན་ན། ང་ཚོས་གཅིག་རྗེས་གཉིས་མཐུད་དུ་གནོན་ཤུགས་རྒྱབ་ངེས་དང་། དེ་ནི་ང་ཚོར་མཚོན་ན་སྒྲུབ་སླ་བ་ཞིག་རེད། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་མུ་མཐུད་དུ་སྲིད་ཇུས་འདི་ཁས་མ་བླངས་པ་དང། ཁྱོད་ཀྱི་བྱིས་པ་སློབ་གྲྭར་མ་བསྐྱལ་ཚེ། ང་ཚོས་དེ་ནི་ངོ་རྒོལ་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་རྒྱུ་ཡིན།”
བོད་ལྗོངས་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཞིབ་འཇུག་མི་སྣས་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་ཞག་སྡོད་ལམ་ལུགས་ཀྱི་སློབ་གྲྭར་སྡོད་པའི་བོད་རིགས་སློབ་མར་བརྩེ་དུང་དང་སེམས་ཁམས་ལ་གནོད་འཚེ་ཚབས་ཆེན་ཕོག་ཡོད་པ་འཁོད་འདུག།
སྙན་ཐོ་དེས་གཙོ་བོ་དང་ཡོང་ཁུངས་ཕལ་པ་རབ་དང་རིམ་པ་དཔྱད་གཞིར་བཟུང་ནས་བོད་ལྗོངས་ཀྱི་མངའ་ཁོངས་ནས་ཡོང་བའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་དང་པོ་གསལ་བཤད་བྱས་ཡོད།
སྙན་ཐོའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་སློབ་གསོའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱིས་ས་གནས་དེ་གའི་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཉམས་མྱོང་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་ཐེབས་ཚུལ་དང་། ཡུལ་གྱར་བའི་བོད་རིགས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་ཞག་སྡོད་ལམ་ལུགས་ཀྱི་སྲོག་ཉེན་གསལ་བསྒྲགས། བོད་ལྗོངས་དང་། རྒྱ་ནག། ཕྱི་རྒྱལ་བཅས་ཀྱི་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་མཁས་དབང་གི་གཞི་གྲངས་འཚོལ་སྡུད་བྱས་ཡོད།
བཀྲས་མཐོང་ལྷག་སྒྲོན་གྱི། “རྒྱ་ནག་གི་བོད་རིགས་བྱིས་པར་སློབ་གསོ་གཏོང་བཞིན་བརྗོད་མོད། འོན་ཀྱང་འཛམ་གླིང་གིས་ཤེས་གསལ་ལྟར་བྱིས་པ་འདི་དག་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་ཞག་སྡོད་སློབ་གྲྭར་ཨུ་ཚུགས་ཀྱི་་རིག་གནས་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་བ་དང་།” ཡང་མུ་མཐུད་ “རྒྱ་ནག་ངེས་པར་དུ་གནོན་ཤུགས་ཐེབས་ཏེ་བོད་རིགས་བྱིས་པ་ཡོད་ཚད་ཀྱིས་ཁྱིམ་མི་དང་ཁ་མི་འབྲལ་བའི་གནས་ཚུལ་འོག་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་ཕ་སྐད་སློབ་གསོ་དང་ལེན་བྱེད་པའི་དབང་ཆར་བརྩི་འཇོག་བྱ་དགོས།”